Ilu z Was przetłumaczyło je na polski kolejno jako:
- hazard
- fabryka
- ewentualny
- ekspedient(-ka)
- lunatyk?
Fałszywi przyjaciele
Jeżeli tak właśnie je rozumiecie, to nie trafiliście. To są typowe przykłady wyrażeń określanych po angielsku jako 'false friends' czyli dosłownie fałszywi przyjaciele. Wyrażenia tego typu wprowadzają w błąd, ponieważ brzmią lub są pisane podobnie w dwóch różnych językach, a oznaczają coś zupelnie innego. Dlatego,gdy widzimy takie słówko, lepiej nie zakładać z góry, że oznacza ono dokładnie to samo, co w naszym języku ojczystym, tylko wykonać ten minimalny wysiłek sięgnięcia po słownik I sprawdzić znaczenie.
Kto nie zdążył sprawdzić (lub nie wiedział tego wcześniej), temu podaję właściwe znaczenia, kolejno:
- niebezpieczeństwo,zagrożenie
- materiał,z którego szyje się ubarnia
- ostateczny
- środek doraźny
- obłąkany,szalony
Są różnice, prawda?
A tu kolejna porcja fałszywych, angielskich, przyjaciół. Na jakie polskie znaczenie stawiacie?
- brat
- tipsy
- tort
- prom
Kto trafił? Kolejno są to:
- gagatek,'bratek' (a spolit child that annoys you)
- wstawiony ('tipsy' to przymiotnik, jeżeli chodzi o tipsy u paznokci, to będą to 'nail tips')
- delikt, czyn niedozwolony, wykroczenie przeciw prawu
- bal (na zakończenie roku szkolnego)
Nie tylko w angielskim
'False friends' występują również w innych językach, więc jeżeli angieslki nie jest Waszym jedynym językiem obcym, możecie znaleźć podobne pułapki pomiędzy na przyklad angielskim a francuskim. Świetnym przykładem jest francuskie 'personne', które bez rodzajnika oznacza po prostu 'nikt'. Takich niespodzianek jest znacznie więcej, ja długo nie mogłam zrozumieć, dlaczego Francuzi na komputer mówią 'oridnateur', przecież to po 'naszemu' ordynator…Albo francuskie 'librerie', to jest dopiero niespodzianka dla kogoś, kto spodziewa się biblioteki, bo tak jest w angielskim (library). We Francji 'librarie' to księgarnia. Czasem naprawdę trzeba się wysilić, żeby zapamiętać, że na przykład 'la porte' to wcale nie port tylko … drzwi.
Gorzej, gdy fałszywe znaczenie na stałe się Wam w pamięci zakoduje. Wtedy odruchowo używacie tego błędnego znaczenia, pomimo usilnych prób wbicia Wam do głowy przez nauczyciela, że jednak to słowo oznacza coś innego. Ja tak mialam z francuskim słówkiem 'travailler', pracować. Gdy widziałam go w tekstach, za każdym razem odczytywałam to jako podróżować, bo po angielsku mówimy 'to travel'. W końcu po X- próbach chyba się udało.
Z niemieckim też trzeba uważać, znalazłam kilka takich ciekawostek:
angielskie 'gift' (dokładnie das Gift po niemiecku) to wcale nie upominek, tylko trucizna, a 'die Nutte' to nie orzeszki, jaby się komuś wydawało, tylko prostytutka. Więcostrożnie z tymi podobieństwami.
Czy podobne zawsze oznacza fałszywe?
Oczywiście,nie wszystkie słowa podobnie brzmiące lub pisane będą zaraz 'false friends'. Na przyklad 'bizarre' oznacza dziwny w obydwu językach – angielskim i francuskim, angielskie 'stupid' to francuskie 'stupide' i znajdzie się jeszcze wiele innych.
Teraz pewnie pomyślicie sobie jakie to czasochłonne, słówko na pierwszy rzut oka podobne, a tu trzeba sięgać po słownik. I to nie raz, nie dwa, tylko znacznie częściej. Tak to już jest z nauką języka, żeby wejść na kolejny poziom, najpierw trzeba wyjść ze strefy komfortu i wykonać pewien wysiłek.
Tak więc, zanim założycie z góry, że 'dress' to dres, 'data' to data, a 'gnat' to liczba pojedyncza od polskiego 'gnaty', pomyćlcie najpierw, czy takie znaczenia pasują do kontekstu. Jeżeli nie, to chyba warto sięgnąć po słownik.
Miłej zabawy z fałszywymi przyjaciółmi!